İhraç döneminde sigortalı olarak çalışılarak elde edilen gelirlerin, göreve iade edilme sonrasında yapılan toplu ödemeden mahsup edilmesi, uygulamada sık karşılaşılan problemlerden birisidir.
Genel olarak mahsup yapılması Danıştay içtihatları çerçevesinde hukuka uygun kabul edilmektedir. Ancak Anayasa Mahkemesinin 29 Kasım 2023 tarihli ve 32384 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 05.09.2023 tarihli ve 2020/12623 sayılı kararıyla bu durum değişmiştir.
Anayasa Mahkemesinin bu kararı çerçevesinde elde edilen gelirlerin mahsup edilememesi için, kamu görevinden veya Devlet Memurluğundan çıkarma işleminin iptalini isteme yanında parasal ve özlük hakların da ödenmesi istenmelidir. Eğer böyle bir istem varsa ve İdare Mahkemesi de aynı yönde karar verdiyse, burada idarenin yapacağı mahsup işlemi hukuka aykırı hale gelmektedir. Zira Anayasa Mahkemesi bu durumda mahsup işlemini mahkeme kararının uygulanmaması şeklinde yorumlamaktadır.
Elde Edilen Gelirlerin Mahsup Edilmesinin Hukuka Aykırılığına İlişkin Emsal Karar
Müvekkilimiz İçişleri Bakanlığına bağlı Jandarma Genel Komutanlığı Bitlis İl Jandarma Komutanlığı Hizan Jandarma Tabur Komutanlığında Jandarma Uzman Çavuş olarak görev yapmakta iken kamu görevinden çıkarılmıştır.
Müvekkilin kamu görevinden çıkarılmasına ilişkin işlemin iptali ve bu işlem nedeniyle müvekkilin yoksun kaldığı özlük ve parasal haklarının yasal faiziyle birlikte müvekkile ödenmesine karar verilmesi istemiyle tarafımızca dava açılmıştır.
Yapılan yargılama sonucunda Van 2. İdare Mahkemesinin 23.03.2022 tarihli ve E: 2021/….; K: 2022/…. sayılı kararıyla dava konusu işlemin iptaline, bu işlem nedeniyle müvekkilin yoksun kaldığı özlük ve parasal haklarının yasal faiziyle birlikte müvekkile ödenmesine karar verilmiştir.
Bu karar sonrasında müvekkil görevine iade edilmiş, sonra, mahkeme kararı doğrultusunda müvekkilin parasal ve özlük hakları 30.10.2023 tarihinde müvekkile toplu olarak ödenmiş; ancak kamu görevinden çıkarıldığı tarih ile görevine iade edildiği tarih arasında ödenen maaşında sigortalı çalışma 104.309,58 TL kesinti yapılmıştır.
Tarafımızca kesinti yapılan 104.309,58 TL’nin yasal faiziyle birlikte tarafımıza ödenmesine karar verilmesi istemiyle dava açılmıştır.
Yapılan yargılama sonucunda Van 1. İdare Mahkemesi’nin 01.10.2024 tarihli ve E: 2023/….; K: 2024/…. sayılıkararıyla davamızın kabulüne, 104.309,58-TL’nin toplu ödemenin yapıldığı tarihten itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte müvekkile ödenmesine karar verilmiştir.
Mahkeme gerekçesinde; müvekkilin göreve iadesine ilişkin mahkeme kararının, müvekkilin memurluktan çıkarıldığı tarih ile memurluğa iade edildiği tarihleri arasındaki yoksun kaldığı özlük ve parasal haklarının yasal faizi ile birlikte ödenmesini gerektirmesine rağmen, davalı idarece müvekkilin özel sektörde sigortalı olarak çalışarak elde ettiği 104.309,58- TL gelirin mahsup edilmesi suretiyle ödeme yapıldığı ve bu hususun müvekkilin mülkiyet hakkını ihlal ettiği görüldüğünden, müvekkile toplu olarak ödenen tutardan hukuka aykırı olarak kesilen 104.309,58- TL’nin yasal faizi ile birlikte ödenmesi gerektiği ifade edilmiştir.
Dava Açılırken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Elde edilen gelirlerin mahsup edilmesinin hukuka aykırı olduğuna ilişkin bir dava açılırken bazı hususlara dikkat etmek gerekmektedir.
Öncelikle herhangi bir şekilde görevle ilişik kesilmesini gerektiren bir işlem varsa, dava açılırken bu işlemin iptali ile birlikte parasal ve özlük haklarının ödenmesi de talep edilmelidir. Parasal ve özlük haklarının ödenmesi talebi yoksa, göreve iade sonrasında yapılan ödemede davalı idare kesinti yaparsa, kesintinin dava açma yoluyla alınması mümkün olmamaktadır.
Yine bu davaların kesinti yapıldığının öğrenilmesinden itibaren 60 gün içerisinde açılması gerekmektedir. Her ne kadar mülkiyet hakkı çerçevesinde değerlendirilse de İdari Mahkemeler 60 gün içerisinde açılması şartını aramaktadırlar. Süreyi geçirenlerin kesinti yapan idarelere başvuru yaparak ödemeyi istemesi, bu talebin reddi veya zımnen reddi üzerine dava açmaları gerekmektedir.
İdari yargılamada, davaların nasıl ve hangi taleplerle açıldığı büyük önem taşımaktadır. Bu nedenle dava açarken alanında uzman bir İdare Avukatından yardım almak faydalı olacaktır.