İdari Dava Dilekçesi Nedir?
İdari Dava dilekçesi, en basit anlamıyla İdari Mahkemelerde (Danıştay, idare mahkemesi, vergi mahkemesi) mahkemenin bir davaya bakabilmesi için davacının talebini yazılı olarak bildirdiği belgedir. İdari yargılama usulünde yazılı yargılama usulü geçerli olduğundan, usulüne uygun bir dava dilekçesi hazırlanması önemlidir.
İdari Dava Dilekçesinde Bulunması Gerekenler
İdari davalar, Danıştay, idare mahkemesi ve vergi mahkemesi başkanlıklarına hitaben yazılmış imzalı dilekçelerle açılır.
Dilekçelerde;
a) Tarafların ve varsa vekillerinin veya temsilcilerinin ad ve soyadları veya unvanları ve adresleri ile gerçek kişilere ait Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası,
b) Davanın konu ve sebepleri ile dayandığı deliller,
c) Davaya konu olan idari işlemin yazılı bildirim tarihi,
d) Vergi, resim, harç, benzeri mali yükümler ve bunların zam ve cezalarına ilişkin davalarla tam yargı davalarında uyuşmazlık konusu miktar,
e) Vergi davalarında davanın ilgili bulunduğu verginin veya vergi cezasının nevi ve yılı, tebliğ edilen ihbarnamenin tarihi ve numarası ve varsa mükellef hesap numarası gösterilir.
Dava konusu kararın ve belgelerin asılları veya örnekleri dava dilekçesine eklenir. Dilekçeler ile bunlara ekli evrakın örnekleri karşı taraf sayısından bir fazla olur. Örneğin, davalı idare sayısı 1 (bir) ise, dava dilekçesinin 2 nüsha olarak düzenlenmesi gerekmektedir.
İdari Dava Dilekçesinin Verileceği Yerler
Dava dilekçeleri ve savunmalar ile davalara ilişkin her türlü evrak, Danıştay veya ait olduğu mahkeme başkanlıklarına veya bunlara gönderilmek üzere;
- İdare veya vergi mahkemesi başkanlıklarına,
- İdare veya vergi mahkemesi bulunmayan yerlerde büyükşehir belediyesi sınırları içerisinde kalıp kalmadığına bakılmaksızın asliye hukuk hakimliklerine veya
- Yabancı memleketlerde Türk konsolosluklarına verilebilir.
Aynı Dilekçe İle Dava Açılabilecek Haller
Kural olarak her idari işleme karşı ayrı ayrı dava açılır. Ancak aralarında maddi veya hukuki yönden bağlılık ya da sebep-sonuç ilişkisi bulunan birden fazla işleme karşı bir dilekçe ile de dava açılabilir. Örneğin, bir idari işleme karşı dava açılmadan önce itiraz edilmiş ve bu itiraz reddedilmiş ise, idari işlemin iptali ile itirazın reddine ilişkin işleme karşı tek dilekçe ile dava açılabilir.
Bununla birlikte, hak veya menfaatlerinde iştirak bulunan ve davaya yol açan maddi olay veya hukuki sebepleri aynı olan birden fazla kişi de birlikte, tek dilekçe ile dava açabilirler.
Diğer Hususlar
Özel kanunlarda hüküm bulunmayan hallerde dava açma süresi, idare mahkemelerinde 60 gün, vergi mahkemelerinde ise 30 gündür. Bu süreler geçtikten sonra dava açılması durumunda davanın süre yönünden reddine karar verilir.
İdari davaların görevli ve yetkili mahkemelerde açılması önemlidir. Vergi mahkemesinin görev alanına giren bir konuda idare mahkemesinde dava açılması durumunda davanın görev yönünden reddine karar verilerek dosya görevli vergi mahkemesine gönderilir. Davaların İdari Yargılama Usul Kanununun 32 ve devamı maddelerinde belirtilen yetki kuralları çerçevesinde açılması gerekmektedir.
Açılacak tam yargı davalarında dava açmadan önce idareye başvuru zorunludur. İdareye başvurmadan açılan davalarla ilgili idari mahkemelerce dilekçelerin görevli idare merciine tevdiine karar verilir.
Açıkça hukuka aykırı olan ve uygulanması halinde telafisi güç ve imkansız zararlar doğuran işlemlerle ilgili davaların yürütmenin durdurulması talepli açılması önemlidir. Bazı davalarda ise yürütmenin durdurulması talep etmenin uygulamada faydası yoktur. Örneğin, Devlet memurluğundan çıkarma veya meslekten çıkarma dışındaki disiplin cezalarında yürütmenin durdurulmasına genel itibariyle karar verilmemektedir. Para cezalarına karşı açılan davalarda da, verilen para cezası kişinin veya şirketin durumunu ciddi anlamda etkilemiyorsa, yürütmenin durdurulması isteminin reddine karar verilmektedir. İl içi atamalar da aynı kapsamda değerlendirilebilir.
İdari yargılama usulünün kendine özgü yapısı ve resen inceleme ilkesi uyarınca, birçok usuli işlem idari mahkemelerce yapılmakta ise de, hak kaybına uğramama adına alanında uzman bir İdare Avukatından yardım alınması faydalı olacaktır.