Korsan Taksicilik Nedir?
Belediyeler tarafından taksicilik hizmeti yapacak olanlara özel ve resmi taksi plakası verilmektedir. Korsan taksicilik, yasal olarak taksicilik yapabilmek için gerekli koşulları sağlamadan ve izinleri almadan, ruhsatsız ve taksi plakasız biçimde taksicilik faaliyetinde bulunulmasıdır.
Korsan taksicilik yapılması nedeniyle elde edilen gelirler kayıt dışı olduğundan vergi dışı kalmakta ve vergi adaletine aykırılık oluşturmaktadır. Gene bu şekilde korsan taksicilik yapanlar yasal olarak taksicilik yapma hakkı bulunan kişiler aleyhine de haksız rekabet oluşturmaktadır.
Korsan Taksi Kullanmanın Cezası Nedir?
Korsan taksicilik yasa dışı olması nedeniyle bazı yaptırımlara çarptırılmıştır ve bunlar idari ceza mahiyetindedir. Bu yaptırımlar idari para cezası ile korsan taksicilik yapanların araçlarının bağlanması şeklindedir.
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun ek 2. maddesinde korsan taksiciliğin cezası düzenlenmiştir. Madde metni aşağıdaki şekildedir;
“10/7/2004 tarihli ve 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu ve 3/7/2005 tarihli ve 5393 sayılı Belediye Kanunu kapsamında ilgili belediyeden;
a) Çalışma izni/ruhsatı almadan,
b) Alınan izin/ruhsatta belirtilen faaliyet konusu dışında,
c) Alınan izin/ruhsatta belirtilen çalışma bölgesi/güzergâh dışında
belediye sınırları dâhilinde yolcu taşımak yasaktır. Bu fıkranın (a) bendine uymayanlara 5.010 Türk lirası, (b) bendine uymayanlara 2.018 Türk lirası, (c) bendine uymayanlara 1.002 Türk lirası idari para cezası verilir. Fiilin işlendiği tarihten itibaren geriye doğru bir yıl içinde tekerrürü hâlinde, bu fıkrada yer alan idari para cezaları iki kat olarak uygulanır.
İşleteni veya sahibi, sürücüsünün kendisi olup olmadığına bakılmaksızın aracın bu maddenin üçüncü fıkrasına aykırı olarak kullanılmaması hususunda gerekli tedbirleri almak ve denetimini yapmakla yükümlüdür. Araç, bu maddenin üçüncü fıkrasının;
a) (a) bendinin ihlali hâlinde altmış gün,
b) (b) bendinin ihlali hâlinde otuz gün,
c) (c) bendinin ihlali hâlinde ise on beş gün
süreyle trafikten menedilir.
İlgili belediye tarafından tahdit veya tahsis kapsamına alınmış ve bu kapsamda verilmiş çalışma izninin/ruhsatının süresi bittiği hâlde, belediye sınırları dâhilinde yolcu taşıyan kişiye 1.002 Türk lirası idari para cezası uygulanır ve eksikliği giderilinceye kadar araç trafikten menedilir.
Ayırıcı işareti bulunmayan üçüncü fıkra kapsamındaki araçlardan taşımacılık hizmeti alanlara da 334 Türk lirası idari para cezası uygulanır.”
2025 yılı itibarı ile korsan taşımacılık cezası 46.392 TL(% 25 İndirimli 34.794 TL); korsan taşımacılık hizmeti alma cezası ise 3.084 TL’dir. Para cezası yanında ilgili işlemin gerçekleştirildiği aracın 60 gün trafikten men edilmesi cezası da verilir. Korsan taksicilik yapılan araç bu süre boyunca yediemin otoparklarına çekilir ve kullanılamaz. Ancak araç sahibince aracın kendi rızası dışında korsan taksicilik için kullanıldığı kanıtlanırsa, araç sahibi süre bitmeden aracını geri alıp kullanabilir.
Bir yıl içerisinde korsan taksicilik faaliyetinin tekerrürü halinde 92.784 TL (%25 İndirimli 69.588 TL) para cezası verilir.
Korsan taksicilik yapmanın ehliyet ceza puanına bir etkisi bulunmamaktadır.
Korsan Taksi Cezası Aldığınızda Ne Yapmalısınız?
Korsan taksi idari para cezası ile karşı karşıya kalan kişilerin bu cezalara karşı itiraz etmesi mümkündür. Kişi idari para cezasına karşı yetkili idare mahkemesinde (para cezasının kesildiği yer idare mahkemesi) iptal davası açarak itirazda bulunabilir.
Korsan taksicilik nedeniyle verilen cezalara yetkili ve görevli idare mahkemesinde itiraz edilmesi mümkündür. Kişi yürütmeyi durdurma talepli iptal davası açarak hem dava sürecinde idari işlemin durdurulmasına, araç bağlandı ise cezanın yürütmesinin durdurulmasını hem de dava sonunda idari işlemin iptal edilmesi talebinde bulunabilir. İdari işlemlerde iptal davası açma süresi 60 gündür. İdari cezanın kesilmesinden itibaren 60 günlük sürenin dolması durumunda kişinin idari dava açması mümkün olmayacaktır.
Korsan Taksi Şoförlerine Uygulanan Yaptırımlar Nelerdir?
Korsan taksi şoförlerine yukarıda belirtildiği üzere idari para cezası ile araç bağlanması cezası uygulanır.
Araç Bağlanması Süreci ve Yasal Haklar Nelerdir ve Araç Bağlanması Durumunda İtiraz Süreci Nasıl İşler?
Aracın bağlanmasına dair yaptırım kararı idarenin yapmış olduğu bir idari işlem olduğundan muhatabın idari işlemin iptalini talep etme hakkı bulunmaktadır. Bu yaptırıma karşı yani idarenin işlemine karşı yürütmeyi durdurma talepli idari işlemin iptali davası açılabilir. Yetkili ve görevli mahkeme korsan taşımacılık faaliyetinde aracın bağlanmasını gerçekleştiren birimin bulunduğu yer idare mahkemeleridir.
Genel kural gereği idari yaptırımın uygulandığı tarihten itibaren altmış günlük hak düşürücü süre içinde bu davanın açılması şarttır.
Bu davada aracın korsan taşımacılık faaliyetinde kullanılmadığının yahut da araç sahibinin bilgi ve rızası dışında kullanıldığının ispatlanması gerekir. Böylece idari işlemin hukuka aykırı olduğu kanıtlanmış olur ki bu idari işlemin iptali davasının kabulü şartlarındandır.
İdare mahkemesine sunulan dilekçe ile dava açılacak ve hakim sunulan delilleri değerlendirerek bir karar verecektir. İdari işlemin iptaline karar verilirse yaptırım süresi bitmeden araç tekrar trafiğe çıkarılabilecektir.