Eda davası, aleyhine dava açılan kişinin bir şeyi yapmasını veya yapmamasını ya da bir şeyi vermesini sağlamayı amaçlayan bir dava türüdür.
“6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu
Eda davası
MADDE 105- (1) Eda davası yoluyla mahkemeden, davalının, bir şeyi vermeye veya yapmaya yahut yapmamaya mahkûm edilmesi talep edilir.”
6100 sayılı HMK’ya göre dava çeşitleri eda davası, tespit davası ve inşaî dava olarak ayrılmaktadır. Mahkemeden davalının bir şeyi vermeye veya yapmaya yahut yapmamaya mahkûm edilmesinin istendiği davalar eda davası olarak adlandırılmaktadır.
Bir edimin ifasını sağlamak amacıyla açılan bir dava türüdür.
Eda Davası Nasıl Açılır?
Eda davası açılma konusuna bağlı olarak çeşitlilik gösteren bir dava türüdür. Davalı’dan talep edilen edimin ifası için açılan bir dava türü olarak bu davanın sonucuna ilişkin eylemde bulunulmaması halinde tazminat hakkı da doğar. Dava sonuçları cebri icra ile icra edilebilir.
Eda davası, kişisel veya ayni haklara dair açılabilen bir dava türüdür.
Eda davası diğer davalarda olduğu gibi talebe dair hazırlanan ve içeriğinde ifası istenen edimin hangi gerekçeyle yapılmasının gerektiğini izah eden ve buna dair hukuki gerekçeleri ve yasal delilleri içeren Dava Dilekçesi ile açılır.
6100 sayılı Kanun’un 119’uncu maddesinde düzenlenen esaslara uygun olarak Dava Dilekçesi düzenlenmelidir.
Özellikle eda davalarında yapılan talep bakımından istemin ne olduğu ve neye dair karar verilmesi istendiği açıklıkla ortaya konulmalıdır.
Eda davasının açılmasında davacının hukuki yararı bulunmalıdır. Eda davası aynı zamanda tespit de içeren bir davadır. Tespit yapılmadan edimin ifasına hükmedilemeyeceği açıktır.
Eda Davasında Hangi Belgeler Gereklidir?
Eda davası açılmasında genel anlamda şu belgelere ihtiyaç duyulur;
* Dava Dilekçesi,
* Maddi deliller,
* Bir şeye ilişkin olan davalarda zilyetlik ve malik olmaya dair kanıtlar ve belgeler,
* Eda davası açmayı gerektiren diğer bilgi belge ve kararlar,
* Hakkın varlığını gösteren her türlü belge ve bilgi,
* Yapılması istenilen edime dair olumlu veya olumsuz tespitler, resmi makamların raporları,
* Açılan davada yargılama bakımından gerekli görülen her türlü bilgi ve belge.
Eda Davasında Hangi Kararlar Verilebilir?
Eda davalarında;
* Yapılması istenilen edimin ifası kararı,
* Tazminatın ödenmesi kararı,
* Müdahalenin önlenmesi kararı,
* Bir şeyin sahibine teslimi kararı,
* Borcun ödenmesi kararı,
* Kiracının kiralanandan çıkması kararı,
Verilebilir.
Ancak verilebilecek kararların davanın konusu ve talebe göre şekilleneceği de dikkate alınmalıdır. Eda davası bir üst başlık olup, kapsamı içerisinde medeni hukuk ve borçlar hukuku ve sigorta hukuku bakımından birçok davanın yer alması mümkündür. Eda davalarını başlıklar halinde sıralamak kapsamlı bir tasnif yapmayı gerektirir.
İcra takibinin durdurulması sonrasında açılan itirazın iptali davalarının birer eda davası olduğu kabul edilmektedir.
Bir davanın eda davası mı yoksa başka bir dava mı olduğu talep sonucuna göre hakim tarafından re’sen tespit edilmesi gereken bir husustur.
Eda Davasında Taraflar Kimlerdir?
Eda davasında taraflar davacı ve davalıdır. Davacı ve davalı sayısı birden fazla da olabilir. Davacı edimle ilgili talepte bulunan kişidir. Davalı ise talep edilen edime ilişkin işlemi yapması gereken kişidir.
Eda Davasında Zamanaşımı Süresi Nedir?
Eda davası tür olarak kanunda düzenlenen bir dava türüdür ve talep içeriğine göre istem bakımından geçerli olan bir zamanaşımı süresi söz konusudur. Buna göre eda davasında genel olarak geçerli olan bir zamanaşımı süresi kanunda düzenlenmemiştir. Talebin içeriğine göre zamanaşımı süresi ilgili mevzuat hükümlerine göre belirlenecektir.
İşçinin kıdem tazminatının ödenmesi istemi de bir eda davası olup bunda zamanaşımı süresi 4857 sayılı Kanun’un Ek 3 üncü maddesine göre beş yıldır.
6098 sayılı Kanun’da alacaklar bakımından 2 ve 10 yıllık süreler öngörülmüştür.
