Görevden uzaklaştırma tedbiri, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 137 vd. maddelerinde düzenlemiştir.
Görevden uzaklaştırma, Devlet kamu hizmetlerinin gerektirdiği hallerde, görevi başında kalmasında sakınca görülecek Devlet memurları hakkında alınan ihtiyati bir tedbirdir. Bu tedbir, soruşturmanın başında alınabileceği gibi soruşturmanın herhangi bir safhasında da alınabilir.
Görevden Uzaklaştırma Tedbiri Alabilecek Yetkililer ve Yetkililerin Sorumluluğu
Bu husus 657 sayılı Kanunun 138.maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre yetkili kişiler şunlardır:
- a) Atamaya yetkili amirler;
- b) Bakanlık ve genel müdürlük müfettişleri;
- c) İllerde valiler;
- d) İlçelerde kaymakamlar (İlçe idare şube başkanları hakkında valinin muvafakati şarttır.)
Valiler ve kaymakamlar tarafından alınan görevden uzaklaştırma tedbiri, memurun kurumuna derhal bildirilir.
Haklarında mahkemelerce cezai kovuşturma olan memurlar da yukarıda belirtilen yetkililer tarafından görevde uzaklaştırılabilirler. Burada yetkili amirlere görevden uzaklaştırma konusunda takdir yetkisi tanınmıştır.
Görevinden uzaklaştırılan Devlet memurları hakkında görevden uzaklaştırmayı izleyen 10 iş günü içinde soruşturmaya başlanması şarttır.
Memuru görevden uzaklaştırdıktan sonra memur hakkında derhal soruşturmaya başlamayan, keyfi olarak veya garaz veya kini dolayısıyla bu tasarrufu yaptığı, yaptırılan soruşturma sonunda anlaşılan amirler, hukuki, mali ve cezai sorumluluğa tabidirler.
Görevden Uzaklaştırılan Memurların Hak ve Yükümlülükleri
Görevden uzaklaştırılan ve görevi ile ilgili olsun veya olmasın herhangi bir suçtan tutuklanan veya gözaltına alınan memurlara bu süre içinde aylıklarının üçte ikisi ödenir.
Bu memurlar bu Kanunun öngördüğü sosyal hak ve yardımlardan faydalanmaya devam ederler.
Memurun göreve tekrar başlatılmasının zorunlu olduğu hallerden birinin gerçekleşmesi halinde, aylıklarının kesilmiş olan üçte biri kendilerine ödenir ve görevden uzakta geçirdikleri süre, derecelerindeki kademe ilerlemesinde ve bu sürenin derece yükselmesi için gerekli en az bekleme süresini aşan kısmı, üst dereceye yükselmeleri halinde, bu derecede kademe ilerlemesi yapılmak suretiyle değerlendirilir.
Görevden Uzaklaştırma Tedbirinin Kaldırılması
- Yapılan soruşturma sonucunda devlet memurluğundan çıkarma cezası alan veya
- Cezai bir işlem uygulanmasına gerek kalmayan memurlar hakkında görevden uzaklaştırma tedbiri yukarıda belirtilen memurlar tarafından derhal kaldırılır.
Müfettişler tarafından görevden uzaklaştırılanlar hakkında görevden uzaklaştırmayı atamaya yetkili amirler kaldırır.
Şartları oluşmasına rağmen görevde uzaklaştırma tedbirini kaldırmayan yetkililerin hukuki, mali ve cezai sorumluluğu doğar.
Memurun Tekrar Göreve Başlatılmasının Zorunlu Olduğu Haller
Soruşturma ve kovuşturma sonucunda yetkili mercilerce,
- a) Haklarında memurluktan çıkarmadan başka bir disiplin cezası verilenler;
- b) Yargılamanın men’ine veya beraatine karar verilenler;
- c) Hükümden evvel haklarındaki kovuşturma genel af ile kaldırılanlar;
- d) Görevlerine ve memurluklarına ilişkin olsun veya olmasın memurluğa engel olmayacak bir ceza ile hükümlü olup cezası ertelenenler;
Bu kararların kesinleşmesi üzerine haklarındaki görevden uzaklaştırma tedbiri kaldırılır.
Görevden Uzaklaştırma Tedbirinin Süresi
Görevden uzaklaştırma tedbiri; bir disiplin kovuşturmasından kaynaklandığı hallerde en çok 3 ay devam edebilir. Bu süre sonunda hakkında bir karar verilmediği takdirde memur görevine başlatılır. Bu halde memurun tekrar görevine başlatılması zorunludur. Kanun burada idareye takdir yetkisi vermemektedir.
Görevden uzaklaştırma tedbirinin bir ceza kovuşturmasından kaynaklandığı durumlarda, görevinden uzaklaştırmaya yetkili amir ilgilinin durumunu her iki ayda bir inceleyerek görevine dönüp dönmemesi hakkında bir karar verir. Bu karar ilgiliye yazı ile tebliğ eder. Müfettişlerin görevinden uzaklaştırdıkları memurlar için ise değerlendirme yetkisi atamaya yetkili amire aittir.
375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Geçici 35. Maddesi
Görevden uzaklaştırma tedbiri ile ilgili bir diğer ve özel düzenleme 375 sayılı KHK’nın Geçici 35.maddesinin (G) bendinde düzenlenmiştir. Buna göre,
Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç yıl süreyle;
Terör örgütlerine veya Milli Güvenlik Kurulunca Devletin milli güvenliğine karşı faaliyette bulunduğuna karar verilen yapı, oluşum veya gruplara üyeliği, mensubiyeti veya iltisakı yahut bunlarla irtibatı olduğu değerlendirildiği için görevden uzaklaştırılanlar veya açığa alınanlar hakkında ilgili mevzuatta yer alan;
- a) Soruşturmaya başlama süresi uygulanmaz.
- b) Disiplin soruşturması sebebiyle görevden uzaklaştırma süreleri bir yılolarak uygulanır. Bu süre ilgisine göre ilgili bakan, Hâkimler ve Savcılar Kurulu, Yükseköğretim Kurulu veya ilgili kurul onayıyla bir yıla kadar uzatılabilir.
- c) Adli soruşturma ve kovuşturma sebebiyle görevden uzaklaştırma veya açığa alma işlemlerinde değerlendirme süreleri uygulanmaz.
Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce terör örgütlerine veya Millî Güvenlik Kurulunca Devletin millî güvenliğine karşı faaliyette bulunduğuna karar verilen yapı, oluşum veya gruplara üyeliği, mensubiyeti veya iltisakı yahut bunlarla irtibatı olduğu gerekçesiyle haklarında görevden uzaklaştırma veya açığa alınma işlemi tesis edilen ve ilgili mevzuatında yer alan süreleri dolan kamu görevlilerinin durumu, işlemi tesis eden makamca en geç üç ay içinde gözden geçirilir ve yeniden bu fıkra hükümlerine göre karar verilir.
Karar verilinceye kadar, herhangi bir işleme gerek kalmaksızın görevden uzaklaştırma veya açığa alınma tedbirlerinin uygulanmasına devam olunur.
Görevden Uzaklaştırma Tedbirine Dava Açılması
Bilindiği gibi Anayasa’nın 125.maddesine göre idarenin her türlü işlem ve eylemine karşı yargı yolu açıktır. Bu çerçevede idari işlemlerin iptali için gerekli olan yetki, şekil, sebep, konu ve maksat yönlerinden hukuka aykırılıklar görevden uzaklaştırma tedbiri için de geçerlidir.
Dava yolu ile benzer olan diğer makalemiz polis disiplin cezalarına itiraz başlıklı makalemizi de inceleyebilirsiniz.
Görevden uzaklaştırma tedbirinin bu yönlerden hukuka aykırı olduğu düşünülüyorsa tedbirin uygulanmasından itibaren 60 gün içinde bu işlemin iptali ve özellikle yürütmenin durdurulması istemiyle idari mahkemelerde dava açılabilir.
Or Hukuk ve Danışmanlık Ofisi olarak memurların geçirdikleri disiplin soruşturmasının her aşamasında ve soruşturma sonucunda verilen cezalar hakkında uzman avukatlarımız tarafından dava takip ve danışmanlık hizmeti verilmektedir.
İdari davalar ile ilgili olarak Ankara İdare Avukatı başlıklı yazımızı inceleyebilirsiniz.
9 Responses
Merhaba. Görevden uzaklaştırma işlemi sonrasında başlanacak disiplin soruşturmasına ilişkin süre, görevden uzaklaştırmaya ilişkin alınan karar tarihi itibariyle mi başlar, yoksa kararın memura tebliğ yapılıp memurun uzaklaştırma nedeniyle görevinden ayrıldığı tarihten itibaren mi başlar?
Suç tespit edilmeden keyfi ve intikam alma duygusu ile hareket eden cumhuriyet savcısı gerçek dışı dosyaya suç ekleyerek komisyon başkanlığına göndermesi sonucu komisyon kararı ile görevden uzaklaştırılabilirmi
bu konuda net bir cevap verebilmemiz için dosyayı incelememiz lazım mahmut bey gerçek dışılık iddiasının değerlendirilmesi gerekir
Görevden uzaklaştırıldım ama başka yere tayin istedim şuan ilişki kesemiyorum bunun ileriki zamanda sıkıntısını yaşar mıyım.
Açığa alınan memur emeklilik şartlarını dolduruyorsa emeklilik isteyip emekli olabilirim tazminatını alabilirmi
merhaba
görevden uzaklaştırma kararım kaldırıldı ancak ben ailevi sebeplerden görev yaptığım ilçe dışında bulunuyorum tebligatı 5 gün sonra alabilirim bu durum sorun yaratırmı?
yasal süre tebligat ile başlar muhtara tebliğ edilme ihtimalini göz ardı etmeyiniz
Hakkımda yürütülen disiplin soruşturmasında tedbir kararı olarak 3 ay süreyle görevden uzaklaştırma kararı alındı. Şikayetçi tarafla daha sonra barışarak şikayetlerimizden vazgeçtiğimizi dilekçe ile kuruma ilettik. Soruşturma dosyasının hala sonuçlanmamış olması sebebiyle tekrar bir 3 ay daha uzaklaştırma verildi . Bu durumda bu kararı vermeye yetkili amirin şikayetlerden vazgeçilmiş olmasının bir hükmü yok mudur cezanın tekrarlanmasında? Yada bu tedbir görevim başında olmama engel bir durum olmadığı için davacı tarafından kaldırılabilir mi?
soruşturma geçiren memurlar seminer veya diğer alınması gereken yerlere katılabilirler mi?
veya 657 sayılı devlet memurları kanunda böyle bir madde mevcut mu