Kamuoyunda Covid yasası olarak bilinen 5275 sayılı İnfaz Kanunun Geçici 10. maddesinin aşağıda beklendiği gibi değişmesi durumunda ; 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanunun geçici 10. maddesinde düzenleme yapılmaktadır.
Maddenin 6 fıkrasında yapılan değişiklikle, 31/7/2023 tarihi itibarıyla kapalı ceza infaz kurumunda bulunan hükümlülerin yararlanabildiği daha erken açık ceza infaz kurumuna ayrılma ve/veya denetimli serbestliğe ayrılma düzenlemesinden, 31/7/2023 tarihi ve öncesinde işlenmiş suçlar nedeniyle hükümlü olanların yararlanabilmesi sağlanmaktadır.
Buna göre, 31/7/2023 tarihi ve öncesinde işledikleri suçlar nedeniyle türüne bakılmaksızın kapalı ceza infaz kurumlarında bulunan ve fikrada yer alan koşulları sağlayan hükümlüler bu imkândan yararlanabilecek ve hükümlünün 31/7/2023 tarihi itibarıyla ceza infaz kurumunda bulunması koşul olarak aranmayacaktır.
Dolayısıyla 31/7/2023 tarihi ve öncesinde işlenen suçlar nedeniyle 3 yıl daha erken açık ceza infaz kurumuna ve/veya denetimli serbestliğe ayrılabilme imkânı tanınmaktadır. Böylelikle, aynı veya daha önceki tarihte işlenmiş suçlar dolayısıyla yürütülen soruşturma ve kovuşturmalar bakımından hükümlüden kaynaklanmayan nedenlerle meydana gelen gecikmelerin sonucundan hükümlünün olumsuz etkilenmemesi ve infaz adaletinin sağlanması amaçlanmaktadır.
Belirtmek gerekir ki, 6. fıkrada yer alan düzenlemenin hükümlünün aleyhine sonuçlar doğurduğunun tespiti halinde 6. fikrada yer alan düzenleme uyarınca işlem yapılmayacak, genel hükümlere göre işlem tesis edilecektir.
Diğer yandan, açık ceza infaz kurumlarında bulunma koşulu bakımından hükümlünün Kanunun 14. maddesi uyarınca doğrudan açık ceza infaz kurumuna alınması ile kapalı ceza infaz kurumundan açık ceza infaz kurumuna ayrılması arasında herhangi bir farklılık bulunmamaktadır. Dolayısıyla daha erken denetimli serbestliğe ayrılma düzenlemesinden açık ceza infaz kurumlarında bulunan ve fikrada yer alan şartları sağlayan hükümlüler yararlanabilecektir. Ayrıca, maddenin 6. fıkrasında yapılması öngörülen değişikliğe uyum sağlamak amacıyla maddenin 7. ve 8. fıkraları yürürlükten kaldırılmaktadır.
HANGİ SUÇLAR KAPSAM DIŞINDA BULUNMAKTADIR;
Türk Ceza Kanununun İkinci Kitap Dördüncü Kısım Dördüncü, Beşinci, Altıncı ve Yedinci Bölümünde tanımlanan suçlar, Terörle Mücadele Kanunu kapsamına giren suçlar,örgüt faaliyeti kapsamında işlenen suçlar, kasten öldürme suçundan ( Türk Ceza Kanunu 82.madde 1.fıkra d,e,f bentlerinde yer alan suçlardan hükümlü olanlar) , deprem nedeniyle bina veya diğer yapıların yıkılması,çökmesi yada hasar alması sonucu meydana gelen öldürme suçlarından, cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen suçlar ( Türk Ceza Kanunu 102.,103. Madde ile 104.madde 2. Ve 3. Fıkralardan hükümlü olanlar) hükümlü olanlar bu yasadan yararlanamayacaklardır.
KASTEN ÖLDÜRME,UYUŞTURCU MADDE VE CİNSEL SUÇLAR BU YASA MADDE KAPSAMINDA YARARLANACAK SUÇLARDAN MIDIR?
Bu yasa ile kasten yaralama ve cinsel dokunulmazlığa karşı suçlar ( Türk Ceza Kanunu 102.,103. Madde ile 104.madde 2. Ve 3. Fıkralardan hükümlü olanlar) kapsam dışı bırakılmış, ancak uyuşturucu madde suçları istisna suçlardan sayılmadığından bu yasa hükümlerinden yararlanabilecektir.
DENETİMLİ SERBESTLİK TEDBİRİ DEVAM EDENLERİN DURUMUNDA BİR DEĞİŞİKLİK OLACAK MI?
Geçici Madde 10’un 2. ve 4. fıkralarında bir değişiklik düzenlenmeyeceğinden denetimli serbestlik yükümlülükleriyle ilgili bir değişiklik olması mümkün değildir. Yani denetimli serbestlik yükümlülükleri olanların yükümlülükleri aynen devam edecektir.
İÇTİMALI CEZASI OLANLAR BU YASADAN YARARLANABİLECEK Mİ?
İçtima edilen cezalardan herhangi birinin 01.08.2023 ve sonrasında olması veya istisna suçlara ilişkin olması halinde ilgili maddeden faydalanmaya engel olacaktır.
DENETİMLİ SERBESTLİK İHLALİ OLANLAR İLE KOŞULLU SALIVERİLMELERİ GERİ ALINANLAR YARARLANABİLECEK Mİ?
Denetimli serbestlik ihlâli dosyası ihlal nedeni ile kapatılan ve açığa iade kararı verilenler ile koşullu salıverilmesi geri alınanlar artı 3 senelik denetimli serbestlik süresinden faydalanamaz. Koşullu salıverilmesi geri alınanlar, koşullusu geri alınan cezayı kapalı ceza infaz kurumunda geçireceği için açığa ayrılma sürelerinde bir değişiklik de olmaz.
İKİNCİ KEZ FİRAR EDENLER BU MADDEDEN YARARLANABİLECEK Mİ?
İkinci kez firarlar (çift firarlar) açısından denetimli serbestliğe ayrılmak yasal olarak mümkün değildir. Dolayısıyla 3 sene erken denetimli serbestliğe ayrılma olanağını sağlayan bu yasal düzenleme bu hükümlüler açısından da uygulama alanı bulmaz. Bu hükümlülerin ayrıca firar tarihinden önce kesinleşmiş olan cezaları ve koşullu salıverilme tarihine kadar kesinleşerek infazına başlanacak olan cezalarının tamamı kapalı ceza infaz kurumunda çektirileceğinden açık ceza infaz kurumuna ayrılma süreleriyle ilgili bir değişiklik de söz konusu değildir.
Teslim olması hâlinde firardan disiplin soruşturması geçirecek ve disiplin cezası alacak hükümlüler iyi hâlli kabul edilmeyecekleri için firar cezasının infazından itibaren 1 yıllık süre geçmediği sürece yasadan faydalanamazlar. 1 yıl süre geçtikten sonra iyi hâlli olarak açığa ayrılabilirler. Bu hükümlüler açısından TCK md. 292 uyarınca firar suçuna ilişkin yapılan yargılamanın neticesi oldukça önemlidir.
ÖNCESİNDE GEÇİCİ 10/2 VEYA 6. FIKRALARINDAN YARARLANANLAR TEKRAR BU YASAL DÜZENLEMEDEN YARARLANACAK MI?
Öncesinde Geçici Madde 10/2 veya 6. fıkralarından faydalanan hükümlülerin durumunda bir değişiklik olmaz. Aynı yasadan iki defa faydalanma durumu mümkün değildir.
Ancak, Önceki Covid düzenlemesinden yararlanıp yeni bir ceza gelmesi sebebiyle denetim hakkını kaybedenler suç tarihi 31 temmuz 2023 öncesi olmak şartıyla bu yasadan yararlanabilirler.
KAPALIDAN DOĞRUDAN DENETİMLİ SERBESTLİĞE AYRILMAK MÜMKÜN MÜ?
Artı üç sene denetimli serbestlikten faydalanmak için açık ceza infaz kurumunda en az üç aylık sürenin infaz edilmiş olması gerekir.
KAPALI CEZA İNFAZ KURUMUNDA NE KADAR SÜRE KALINMALI?
Yasaya göre, 10 yıl üstü cezalarda 3 ay, 3 ila 10 yıla kadar olan cezalarda ise 1 ay kapalı cezaevinde kalma zorunluluğu bulunmaktadır.
YASADA DÜZENLENEN ARTI 3 YIL ERKEN AÇIĞA AYRILMA VE ARTI 3 YIL DENETİMLİ SERBESTLİĞE AYRILMA CEZANIN AFFI MIDIR?
Erken açığa ayrılma yada denetim süresinin uzatılması cezanın infazının affı demek değildir. Kapalıda yatılması gereken süresinin azaltılıp, açıkta infaz süresinin uzatılması ve denetimli serbestlikte geçen sürenin 1 yıl denetim hakkı olanlar için 1+3=4 yıl, 5275 sayılı İnfaz Kanunu Geçici m.6 uyarınca; 30.03.2020 tarihinden önce işlenen ve bu maddede sayılan istisnalardan olmayan suçlarda denetimli serbestlik süresi 1 yıl yerine 3 yıl olduğu için, Geçici m.10/6’da yapılacak değişiklikle, bu hüküm kapsamına giren suçlarda 3+3 olmak üzere 6 yıl denetimli serbestlik mümkün hale gelecektir.
CEZASI KESİNLEŞTİĞİ HALDE TESLİM OLMAYAN YAKALAMASI OLAN HÜKÜMLÜLER YARARLANABİLECEK Mİ?
Suç tarihi ve istisna suçlar harici mahkumiyeti olanlar yararlanabilecektir.
İKİNCİ TEKERRÜR CEZASI OLANLAR YARARLANABİLECEKLER Mİ?
İkinci tekerrür cezası olanlarda bu yasadan yararlanabilecektir.