Kişinin işsizlik maaşı almaya hak kazanabilmesi için İşsizlik Sigortası Kanunu hükümleri gereğince bazı koşulları yerine getirmesi ve bazı nitelikleri haiz olması gereklidir. Buna göre;
*Kişi, işini kendi isteği ve kusuru dışında kaybetmiş olmalıdır.
*SGK kapsamında sigorta ve primlerinin eksiksiz olarak yatırılmış olması gereklidir.
*İşten ayrılmadan önceki son 120 gün boyunca sigortalı olarak çalışma kaydı bulunmalıdır.
* Son üç yıl içinde en az 600 gün işsizlik sigortası primi ödemelidir.
*İşten ayrıldıktan sonraki 30 gün içinde İŞKUR’a başvuruda bulunmalıdır.
* İstifa eden kişilerin işsizlik ödeneğine başvuru hakkı bulunmamaktadır.
İşsizlik Maaşı Almak İçin Hangi Koşullar Gerekir?
İşsizlik maaşı sosyal güvence anlamında getirilmiş, belirli kurallara tabi ve yararlanıcı işçi bakımından belirli nitelikleri taşımaya gerektiren bir güvence sistemidir.
İşsizlik maaşı ödemesi belirli bir süre yapılan ve kişinin sigortalı çalışam süresine göre belirlenen bir güvencedir. İşsizlik maaşı güvencesinden yararlanabilmek için başvuru İŞKUR’a ismi yollardan yapılmalı, işten ayrılmadan geriye doğru 120 gün boyunca işçinin sigortalı çalışma kaydı bulunmalı, bunun yanında son 3 yıllık çalışma süresi içerisinde en az 600 gün işsizlik sigortası primi ödemesi var olmalıdır.
Ayrıca işçi herhangi bir nedenle ve haklı görülemeyecek bir sebeple istifa edip işten ayrılmamış olmalıdır.
Son 120 Gün Ve 600 Gün Kuralı Nedir?
İşsizlik ödeneğinden yararlanmak bakımından belirli koşullar aranmaktadır. Bu kapsamda 120 GÜN KURALI, hizmet akdinin sona ermesinden önceki son 120 gün hizmet akdine tabi olmak anlamına gelmektedir.
600 GÜN KURALI ise hizmet akdinin feshinden önceki son üç yıl içinde en az 600 gün süre ile işsizlik sigortası primi ödemiş olmayı ifade etmektedir.
Kendi İstifasıyla Ayrılanlar İşsizlik Maaşı Alabilir mi?
İşinden istifa etmek suretiyle ayrılanların işsizlik maaşı alma hakkı bulunmamaktadır. Kendi isteğiyle istifa eden işçi işsizlik maaşına hak kazanamaz. İşsizlik maaşına işçinin hak kazanması, işverenin işçinin iş akdine haklı bir sebep olmadan son vermesi halinde söz konusu olur.
İşçi, iş akdini haklı sebeplere dayanarak feshetmişse, işsizlik maaşı alma hakkına sahiptir. Haklı bir sebebe dayanarak iş akdinin fesheden işçi işsizlik maaşı almaya hak kazanır. İşsizlik ödeneğine hak kazanan işçi aşağıdaki haklara da sahiptir:
* İşsizlik Ödeneği
* Genel Sağlık Sigortası Primleri
* Yeni bir iş bulma hakkı
* Meslek geliştirme, edindirme ve yetiştirme eğitimi
İşsizlik Maaşı İçin Nereye ve Nasıl Başvuru Yapılır?
İşsizlik maaşı alabilmek için, çalışanın hizmet akdinin feshinden sonraki 30 gün içinde en yakın İŞKUR birimine başvurması gereklidir ve başvurucu işçi yukarıda sayılan nitelikleri taşımalıdır işsizlik maaşı almak bakımından.
Hizmet akdinin feshinden sonraki 30 gün içinde en yakın İŞKUR birimine şahsen gelerek ya da elektronik ortamda (www.iskur.gov.tr adresi, e-Devlet ya da İŞKUR Mobil uygulaması üzerinden) başvurulması gerekmektedir.
Mücbir sebepler dışında 30 gün içerisinde başvurulmaması halinde, başvuruda gecikilen süre, toplam hak sahipliği süresinden düşülmektedir.
İşsizlik Maaşı Ne Kadar Süreyle ve Ne Miktarda Ödenir?
Hizmet akdinin feshinden önceki son üç yıl içinde;
*600 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 180 gün,
*900 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 240 gün,
*1080 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 300 gün,
Süre ile işsizlik ödeneği verilmektedir.
Günlük işsizlik ödeneği, sigortalının son dört aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının %40’ı olarak hesaplanmaktadır. Bu şekilde hesaplanan işsizlik ödeneği miktarı, aylık asgari ücretin brüt tutarının %80’ini geçememektedir. İşsizlik ödeneği damga vergisi hariç herhangi bir vergi ve kesintiye tabi tutulmaz.
